Deneme Kurstan

Deneme Sayfası

Cisimlerin Birbirine Çarpması

İki ya da daha fazla cismin birbirine çarpması çeşitli olayların doğmasına yol açar. Birbirine çarpan iki cismin meydana getireceği olayların üzerlerinde durulacak bir yanı olmadığını düşünenler olabilir aranızda. Oysa, çarpışmanın doğurduğu olaylar mekaniğin en önemli ve en karmaşık bölümünü meydana getirirler. Bu olayların başlıca nitelikleri şunlardır: Her şeyden önce esnek cisimlerle esnek olmayan cisimlerin çarpışması arasında bir ayırım gözetmek gerekir. Esnek bir cisim, biçimi bozulduktan sonra kendiğilinden eski biçimini alan bir cisimdir. Örneğin çelik bir küre esnek bir cisimdir. Maddenin niteliklerini incelerken çelik bir kürenin esnek olduğunu öğrenmişizdir. Nitekim bir mermerin üstüne düşen çelik bir küre,sadece çarpışma noktasında ezilir. Bu noktanın hemen ardından yeniden yuvarlaşır. Esnek olmayan bir cisim ise, biçimi bozulduktan sonra eski biçimini almayan bir cisimdir. Örneğin kilden yapılmış bir yuvarlak esnek olmayan bir cisimdir. Gerçekte, kusursuz bir esnek cisimle kusursuz olmayan bir esnek cisim hemen hemen yok gibidir. Esnek cisimlerin en belirgin örneği sayılan çelik ya da fildişi küreler, biçimlerinde meydana gelen bozulmanın çok az da olsa izini taşırlar. Nitekim bilardo oyununda kullanılan toplar çok geçmeden, ilk zamanki kusursuz yuvarlaklıklarını yitirirler. Öte yandan esnek bir cisim olmayan kilden yapılmış bir küre de, biçimi bozulduktan sonra, çok ufak ölçüde de olsa eski biçimini almaya gayret eder. Bununla birlikte yukarda yazdığım tanımlamaları benimsemekten başka bir çaremiz yoktur. Çarpışmalarda, esnek cisimlerle esnek olmayan cisimler çeşitli davranışlar gösterir.